Lufta në Ukrainë ka vazhduar pa pushim që nga shkurti i vitit 2022, kur Rusia nisi një pushtim të plotë të vendit.
Megjithëse forcat ruse kanë bërë përparime të vogla në muajt e fundit, situata ka ndryshuar në mënyrë dramatike pasi forcat ukrainase kanë nisur një kundërofensivë që tani shtrihet në territorin rus.
Periudha e fundit është karakterizuar nga zhvillime të rëndësishme dhe trazira dinamike në rajon, ku kundërsulmi i Ukrainës është një element qendror i këtyre ngjarjeve.
Këmbëngulja e ukrainasve për të rifituar territorin e humbur dhe përkeqësimi i situatës në fushat e betejës përbëjnë një fazë të re, më të ndërlikuar të luftës.
Një shembull tipik është pushtimi i Kurskut, në të cilin Kievi pretendon se tani kontrollon 82 vendbanime, duke përfshirë qytetin e Sujës, më i madhi në rajon.
Në këtë kontekst, rrjeti britanik BBC përpiqet të përshkruajë rrjedhën e luftës në rajon përmes hartave të fitimeve të dy palëve gjatë konfliktit të armatosur.
Ukraina pushton Rusinë
Në fillim të gushtit, forcat ukrainase nisën një ofensivë të befasishme në të gjithë territorin ukrainas, duke përparuar deri në 30 kilometra në rajonin rus të Kurskut. Rreth 200,000 njerëz u evakuuan nga rajoni dhe komunitetet lokale si Belovsky dhe Krasnaya Yaruga. Vladimir Putin e cilësoi ofensivën ukrainase si një “provokim të madh”.
Pas një jave, komandanti i lartë i Ukrainës tha se forcat e tij kontrollojnë 1000 kilometra katrorë të territorit rus, megjithëse analistët vlerësojnë se shtrirja aktuale është më e vogël, shkruan Vizion Plus.tv.
Rajonet Kursk dhe Belgorod kanë shpallur gjendjen e jashtëzakonshme.
Ushtruesi i detyrës së guvernatorit të Kurskut, Alexei Smirnov, tha se 28 komunitete kishin rënë në duart e forcave ukrainase, ndërsa presidenti ukrainas e vendosi numrin në 74.
Deri në mesditë të së enjtes, Kievi tha se numri kishte arritur në 82. Kundërsulmi duket se kishte për qëllim rishpërndarjen me forcë të forcave ruse nga Ukraina lindore dhe rritjen e perspektivës së Ukrainës për një zgjidhje paqeje.
Pushtimi rus në veri të Kharkivit
Në maj 2024, forcat ruse kaluan kufirin në veri të qytetit të Kharkiv, duke kapur disa fshatra dhe duke shkaktuar një eksod masiv të civilëve. Megjithëse ofensiva kryesore ruse është e përqendruar në rajonin lindor të Donetskut, kjo ka qenë një nga ofensivat më të rëndësishme tokësore që nga fillimi i luftës, duke rritur presionin në linjat e mbrojtjes ukrainase.
Përparimi rus ndodhi gjatë një periudhe katërmujore në të cilën SHBA nuk i dha armë Ukrainës për shkak të një bllokimi të Kongresit. Problemi u zgjidh përfundimisht në prill, kur SHBA miratoi një paketë ndihme prej 61 miliardë dollarësh për të ofruar raketa, artileri dhe sisteme të mbrojtjes ajrore për ushtrinë ukrainase.
Rusia përparon në frontin lindor
Pushtimi në veri të Kharkiv-it u zhvillua larg vijës kryesore të frontit lindor, ku Rusia ka vazhduar operacionet e saj sulmuese që nga tetori 2023, duke fituar ngadalë terren.
Ukraina Lindore ka qenë territor i kontestuar që nga viti 2014, kur luftëtarët pro-rusë kapën zona të mëdha territori në rajonet Donetsk dhe Luhansk. Pasuria më e madhe e Rusisë është fuqia punëtore, pasi ajo vazhdon të derdhë trupa në bastionet e Ukrainës, duke fituar disa metra në të njëjtën kohë. Në maj dhe qershor, rreth 1200 ushtarë rusë vriteshin ose plagoseshin çdo ditë, sipas zyrtarëve perëndimorë, shkruan Vizion Plus.tv.
Ukraina, duke shpresuar të lehtësojë forcat e saj të varfëruara, uli moshën minimale për rekrutim nga 27 në 25 vjeç. Rusia shënoi një fitore të madhe në qytetin Avdiyivka, ku forcat ukrainase u tërhoqën në shkurt pas muajsh luftimesh, duke shënuar ndryshimin më të madh në frontin më shumë se 1,000 km të gjatë që nga kapja e qytetit të Bakhmut në maj 2023.
Nëse kundërofensiva ukrainase do të kishte pasur sukses, Avdiivka mund të kishte qenë porta e Ukrainës për në qytetin Donetsk të kontrolluar nga Rusia, por kjo mundësi tani ka humbur. Pothuajse të gjithë banorët e Avdiivkës, para luftës, janë larguar dhe qyteti është shkatërruar pothuajse plotësisht.
Forcat ruse tani kontrollojnë rrënojat dhe vazhdojnë të përparojnë në perëndim, duke synuar qytetet ukrainase të Pokrovsk dhe në veri, Chasiv Yar, i cili ndodhet në një lartësi prej rreth 10 kilometra në perëndim të Bakhmut.
Dy vjet luftë
Pushtimi i Rusisë filloi me dhjetëra sulme me raketa në qytete anembanë Ukrainës para agimit të 24 shkurtit 2022. Forcat tokësore ruse përparuan shpejt dhe brenda javësh kontrolluan zona të mëdha të Ukrainës dhe kishin arritur në periferi të Kievit.
Forcat ruse po bombardonin Kharkivin dhe kishin pushtuar territorin në lindje dhe jug deri në Kherson, ndërsa rrethonin qytetin port të Mariupolit, shkruan Vizion Plus.tv.
Por ata hasën në rezistencë shumë të fortë nga ukrainasit dhe u përballën me probleme serioze logjistike, me ushtarët rusë të motivuar dobët që vuanin nga mungesa e ushqimit, ujit dhe municionit. Forcat ukrainase vendosën shpejt armë të furnizuara nga Perëndimi, si sistemi antitank Nlaw, i cili u tregua veçanërisht efektiv kundër avancimit rus.
Deri në tetor 2022, tabloja kishte ndryshuar në mënyrë dramatike dhe, pasi dështoi për të kapur Kievin, Rusia u tërhoq tërësisht nga veriu. Muajin pasues, forcat ukrainase rimorën qytetin jugor të Khersonit. Që atëherë, beteja është përqendruar kryesisht në Ukrainën lindore, me forcat ruse ngadalë por me siguri duke fituar terren ndërsa kanë humbur të paktën 50,000 trupa, dhe me gjasë shumë më tepër.
Për hartat, BBC thotë: “Për të treguar se cilat pjesë të Ukrainës kontrollohen nga trupat ruse, ne përdorim vlerësimet ditore të publikuara nga Instituti për Studimin e Luftës dhe Programi i Kërcënimeve Kritike të Institutit Amerikan të Ndërmarrjeve. Situata në Ukrainë shpesh po ndryshon me shpejtësi dhe ka të ngjarë të ketë raste kur ka pasur ndryshime që nuk pasqyrohen në harta”./VizionPlus.tv.